Rakibi Kamala Harris’e karşı büyük farkla seçimi kazanan ve ABD’nin 47. Başkanı olan Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşü NATO ve Avrupa için de bir dizi değişikliğin başlangıcı olabilir. Trump, ilk başkanlık döneminde NATO’yu birçok kez eleştirdi ve Avrupa Birliği (AB) üyesi ittifak ortaklarını savunmaya az katkı sağlamakla suçladı. Uzmanlar Trump’ın geri dönüşünün Avrupa’ya olası etkilerini Cumhuriyet’e değerlendirdi.
Nilgün Arısan
‘NATO, AVRUPA’YI GÜÇLENDİRMELİ’
Trump’ın NATO’ya katkısını azaltabileceğine dikkati çeken Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) Avrupa Birliği (AB) Çalışmaları Merkezi Direktörü Nilgün Arısan, NATO’nun Avrupa kanadını güçlendirmek zorunda olduğunu söyledi. Avrupa’nın kendi savunma sistemini geliştirmesi gerektiğini belirten Arısan, “AB’de savunma sanayi altyapısı son derece zayıf. Şimdi bir takım adımlar atmak zorundalar. Trump, Avrupa’dan ithal ettiği ürünlere en az yüzde 20 vergi koyacağını söylüyor. Ekonomik açıdan Avrupa zorlanacak” dedi.
‘SAVUNMADA YALNIZ HİSSEDİYOR’
Trump’ın ‘otoriterliği meşrulaştıracağını’ dile getiren Arısan, “Avrupa’da aşırı sağın daha da yükselmesini sağlayacak” dedi. Fransa’da aşırı sağcı Ulusal Birlik partisinin ‘Avrupalılar olarak Avrupa’nın savunmasına daha çok kaynak ayırmalıyız’ yönündeki paylaşımını anımsattı. Arısan, “Avrupa ekonomik açıdan gümrük ve ithalat vergileriyle etkilenecek. Savunmada kendisini yalnız hissediyor. Savunma Sanayi altyapısı oluşturmaları lazım. Demokratik açıdan ise Trump’ın seçilmesi aşırı sağın yükselişine ivme kazandıracak” değerlendirmesinde bulundu. Türk-Amerikan ilişkilerinde ise Trump yönetiminde ABD’nin terör örgütü PKK’nın Suriye uzantısı PYD’ye desteği kesebileceğini kaydeden Arısan, buna karşın S-400’ler konusunda ABD’nin katı görüşünün devam edeceğini söyledi.
Çiğdem Nas
‘ARADIĞI İŞBİRLİĞİNİ BULAMAYABİLİR’
İktisadi Kalkınma Vakfı Genel Sekreteri ve Doç. Dr. Çiğdem Nas ise Trump’ın ikinci döneminin Avrupa için zor bir dönem olacağını belirterek, NATO için ABD’nin sağladığı güvencenin sona ereceğini söyledi. Nas, “Avrupa artık kendisini biraz daha yalnız bulacak” dedi. Avrupa’da içinde ABD’nin olmadığı bir güvenlik ve savunma anlayışının Fransa ve Almanya hakimiyeti ekseninde geçebileceğini aktaran Nas, “Trump, Avrupa ile ittifaka özel bir önem vermiyor. ABD’nin öncelikleri başkalaştı. Avrupa için uluslararası kurumlar çok önemli. Trump, Birleşmiş Milletler’e (BM), Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) önem vermiyor. AB aradığı işbirliğini bulamayabilir” dedi. Trump’ın ‘savaşları bitireceğim’ söylemini değerlendiren Nas, Ukrayna-Rusya savaşının Ukrayna’nın toprak kaybederek sona ermesi durumunda bunun ‘Avrupa’nın başarısızlığı’ anlamına geleceğini ekledi.
