Teklifin görüşmelerine başlamadan önce DEM Parti Grup Başkanvekili Sezai Temelli, düzenlemenin “Anayasa’ya aykırı” olduğunu öne sürerek, usul tartışması açılmasını istedi. Bunun üzerine Meclis Başkanvekili Bekir Bozdağ, lehte ve aleyhte olmak üzere milletvekillerine söz verdi.
AK Parti Bilecik Milletvekili Halil Eldemir, teklifin Anayasa’ya aykırı olmadığının, TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonunda kabul edildiğini belirterek, “Eğer sizin, teklifin herhangi bir maddesinde Anayasa’ya aykırılık iddianız var ise maddeler görüşülürken ilgili maddeye ilişkin Anayasa’ya aykırılık önergesi verebilirsiniz ve verdiğiniz önerge de bütün önergelerin başına alınır ve neticesinde de ona göre işlem yapılır, Genel Kurulun takdirine sunulur.” dedi.
DEM Parti Mersin Milletvekili Ali Bozan, kanun teklifinin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının görev ve yetkilerini düzenleyen 9’uncu maddesi ile Kentsel Dönüşüm Başkanlığının görev ve yetkilerini düzenleyen 16’ncı maddesiyle ilgili Anayasa’ya aykırılık önergesi verdiklerini ifade ederek, bu maddelerin geri çekilmesini istedi.
CHP İstanbul Milletvekili Gökan Zeybek, teklifin, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının görev ve yetkilerini düzenleyen 9’uncu maddesinde yer alan “Bakanlığın görev alanına giren konularla ilgili olarak mimarlık ve mühendislik meslek kuruluşlarına ilişkin mevzuatı hazırlamak ve bunları denetlemek.” hükmüne ilişkin “Anayasa’nın 124’üncü maddesi bu kuruluşların kendi mevzuatlarını düzenleyebileceklerini öngörmüş ve Bakanlığa bu konuda hiçbir yetki de vermemiştir. Anayasa’nın vermediği bir yetkiyi kendinize bir kanunla getiriyorsunuz. Hiçbir organ, kaynağını Anayasa’dan almayan bir yetkiyi kanunlarla da olsa kullanamaz.” görüşünü paylaştı.
Milletvekillerinin konuşmalarının ardından Meclis Başkanvekili Bozdağ, teklifin görüşmelerine başlama yönündeki tutumumda bir değişiklik bulunmadığını belirtti.
Genel Kurulda daha sonra teklifin tümü üzerindeki görüşmelere geçildi.
“Acil çıkarılan kanunlar, bir dizi sorunu da beraberinde getiriyor”
Teklifin tümü üzerinde söz alan DEM Parti Batman Milletvekili Zeynep Oduncu Kutevi, düzenlemenin toplumsal ihtiyaçlara ve afet risklerine karşı güvenli yaşam alanı oluşturma hedefine hizmet etmediğini savundu.
İYİ Parti Grubu adına konuşan İstanbul Milletvekili Ersin Beyaz, iktidarın hızla yasalaştırmak istediği kanun tekliflerini geniş bir yelpazede torba kanun uygulaması yoluyla yaptığını ve acil çıkarılan kanunların bir dizi sorunu da beraberinde getirdiğini söyledi. Beyaz, hızlı kanun yapmaya çalışmanın komisyon üyesi olan muhalefet partisi milletvekillerinin yeterince çalışma yapmasına, ilgili kurum, meslek mensupları ve sivil toplum kuruluşlarından görüş almalarına imkan tanımadığını belirterek, bu durumun parlamentoların asli sorumluluğuna ve demokrasinin varlık sebeplerine aykırı olduğunu ifade etti.
Teklifin 26 maddeden oluştuğunu anımsatan Beyaz, “Köy Kanunu’nda sadece 1 maddede değişiklik yapılmaktadır. Adından da anlaşılacağı üzere, 23 maddeden oluşan ‘bazı kanunlarda değişiklik’ konusunu milletimiz ilk bakışta anlamamaktadır. Tali komisyonların sürece dahil edilmediği, konu itibarıyla kendilerini ilgilendiren maddeler üzerinde görüşlerinin bildirilmediği bir kanun süreci kabul edilemez.” ifadelerini kullandı.
“Yapılarımızın denetimi daha sıkı hale getirilecek”
MHP Giresun Milletvekili Ertuğrul Gazi Konal, kanun teklifinin köylerden şehirlere kadar uzanan geniş bir etki alanına sahip olduğuna işaret etti.
Düzenlemenin, kırsal kalkınma, imar düzenlemeleri, kentsel dönüşüm ve çevre yönetimi gibi hayati alanlarda Türkiye’ye önemli katkılar sunmayı hedeflediğini kaydeden Konal, “Teklifin içeriğinde yer alan değişiklikler hem toplumsal yaşamımızın hem de ülkemizin geleceği için kritik öneme sahiptir.” dedi.
Köylerde devam eden projelerin tamamlanması için yasal sürelerin uzatılmasının öngörüldüğünü belirten Konal, “Kırsal kalkınma projeleri, zaman zaman bürokratik süreçler, hava koşulları ve diğer beklenmeyen sebeplerle gecikmelere maruz kalabilmektedir. Bu düzenleme, kırsal altyapı projelerinin kesintiye uğramadan devam etmesini sağlamayı amaçlamaktadır ve böylece köylerimizde yaşayan vatandaşlarımızın hayat standartları artırılacaktır. Kırsal kalkınmanın teşvik edilmesi ve yerinde refahın sağlanması, köyden kente göçü azaltmanın da anahtar unsurlarından biridir.” değerlendirmelerinde bulundu.
Konal, teklifin, yapı güvenliğini artırmayı ve denetim süreçlerini daha etkin hale getirmeyi amaçladığına dikkati çekerek, “Özellikle deprem riski taşıyan bölgelerde yapıların güvenliği vatandaşlarımızın can güvenliği açısından kritik bir öneme sahiptir. Bu düzenlemeler sayesinde, yapılarımızın denetimi daha sıkı hale getirilecek ve olası afet durumunda ortaya çıkabilecek zararlar en aza indirilecektir.” diye konuştu.
“Taksitlerini ödemedi diye bu haklarını ellerinden alalım mı?”
AK Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Demir, kanun teklifinde yer alan “köyde ikamet eden ve köy nüfusuna kayıtlı olup evi bulunmayan ihtiyaç sahiplerine satılan taşınmazlar üzerinde çeşitli nedenlerle bina yapmayanlara ya da taksitlerini ödemeyen hak sahiplerine verilen sürenin 31 Aralık 2028’e kadar uzatılmasına” ilişkin düzenlemeye işaret ederek, “Bu, köyde yaşayan vatandaşlarımızın, taksitlerini ödemedi diye bu haklarını ellerinden alalım mı?” sorusunu yöneltti.
İmar planlarının, şehrin anayasası olduğunu ifade eden Demir, “Yapılmış imar planlarıyla yapılaşma arasında uçurumlar var. İşte şimdi bunları çözüyoruz.” dedi.
Meclis Başkanvekili Bekir Bozdağ, teklifin tümü üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından birleşime ara verdi.
Aranın ardından Bozdağ, komisyonun yerini almaması üzerine birleşimi, saat 14.00’te toplanmak üzere kapattı.
