Türkiye genelinde hem kültür sanat alanında çalışanlar hem de bu alanda izleyici olanlar için istikrarlı, sürdürülebilir ya da ileriye dönük iç açıcı bir tablo çizmek mümkün değil. Bu tür hizmetlerde işin içine belediyelerin girmesiyse kaçınılmaz çünkü sivil toplum kuruluşlarının (STK) imkânları çok kısıtlı. Avrupa Komisyonu’nun 2022 tarihli raporuna göre COVID-19 salgını sonrası kültür sanat sektörünün yaşadığı sıkıntılar daha da arttı. Rapor, finansman ve kültürel altyapı yetersizliğine dikkat çekerken kamu kuruluşlarının yeterli ve kalıcı sonuç ortaya koyamadığını belirtiyor. Öyle ki kültür hizmetlerinden dinlenme, spor ve din hizmetlerini çıkardığınızda belediyelerin kültüre ayırdığı bütçe yüzde 1’i zar zor buluyor.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV) Marmara Belediyeler Birliği’nin katılımı ve Avrupa Birliği’nin desteğiyle yürüttüğü “Ortaklaşa: Kültür, Diyalog ve Destek Programı” kültür sanat alanında çalışan STK’lerle belediyelerin işbirliği kurmasını hedefliyor. Bu kapsamda STK’lerle belediyelerin birlikte üretecekleri projelere toplamda 1.3 milyon Avro destek sağlanıyor. Yani belediyelerin “korkulu rüyâsı” bütçe ayırma kısmı ve STK’lerin en büyük sorunlarından olan bütçe bulma konusunda çözüm üretiliyor.
KONSER, SİNEMA, ATÖLYE
Geçen yıl yapılan ilk açık çağrıya 33 şehirden 121 proje başvurmuştu. Bunlar arasında Engelsiz Filmler Festivali’ni de düzenleyen Puruli Kültür Sanat Derneği’nin Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’yle “ortaklaşa” başvurduğu Çekirdek Eskişehir projesi destek almaya hak kazandı. Bu kapsamda Kent Park’tan köprüyle bağlanılan Porsuk Çayı’nın ortasındaki ufak ada, kültür sanat etkinliklerine ev sahipliği yapacak. İKSV’nin davetiyle projenin kapanış sunumuna dahil olarak büyüleyici adacığı gezme şansı elde ettik. Burayı görünce ilk aklıma gelen Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de büyük ilgi gören Sziget festivalinin düzenlendiği ada oldu. Tabii ki Eskişehir’deki örneği kat kat küçük bir ada olsa da zaten Sziget gibi bir festival yapma zorunluluğu yok… Projeye göre pandemi döneminde içindeki restoran kapandıktan sonra atıl durumda kalan kapalı kısım kültür sanat etkinliklerinin merkezi olacak. Arkasında açık hava sahnesinin kurulacağı bir alan bulunuyor ancak en uçtaki “tavşan deliği” olarak adlandırılan, yeşil çalılarla çevrili ufak korunaklı kısım en hoşuma giden bölümlerden oldu. Adayla ilgili projede sinema kısmı, farklı farklı özelliklere sahip etkinlik alanları da bulunuyor. Mekân ufak çaplı festivallere, konserlere, film gösterimlerine, atölye gibi çalışmalara uygun hale getirilecek.
Kültür sanat sektöründen katılımcılarla Çekirdek Eskişehir’i gezdik
Çekirdek Eskişehir Proje Yöneticisi Ezgi Yalınalp’in yaptığı sunumda mekanın mimari konsept projesinin TED Üniversitesi’nden Prof. Dr. Nur Ayalp ve Dr. Barış Yakın tarafından hazırlandığını öğrendik.
Yalınalp’in vurguladığı belki de en önemli konu, Çekirdek Eskişehir’in bağımsız sanatçılara ücretsiz sunulacak olmasıydı. Buna göre açık takvim uygulaması olacak, STK’lerden belirlenecek bir program konseyi takvimi belirleyecek. Sadece yerel değil uluslararası etkinlikler de yapılabilecek.
‘İŞBİRLİĞİ KAÇINILMAZ’
Çekirdek Eskişehir’in mekân turu tamamlandıktan sonra açılış konuşmaları da yapıldı. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Hasan Ünal yaptığı konuşmada Eskişehir’in şehir tiyatrosunun ve senfoni orkestrasının olduğunu belirterek “Ortaklaşa” projesinin bağımsız ve genç sanatçılar için büyük bir fırsat olacağını dile getirdi. İKSV Genel Müdürü Görgün Taner ise “Eskişehir’in kültür sanat aktörleri bu projeyle bir araya gelecek. Uluslararası sanatçılar da burayı kullanabilecek” dedi. Taner, Puruli’nin belediyeyle beş yıllık bir anlaşma da yaptığına dikkat çekerken “Sivil toplumla belediyenin kol kola çalışması kaçınılmaz bir gereklilik” ifadelerini kullandı.
Kapanış etkinliklerinde Ege Ön Trio konser verdi