100’den fazla ülkeden liderler gelmiş. Her biri hükümet başkanı, devlet başkanı, cumhurbaşkanı sıfatıyla orada.
70 bin civarında davetli.
Dünyayı bir cehenneme çevirecek olan karbon salınımı ve kirlenmeyle mücadele için yapılan bir toplantı daha.
Yaklaşık 35 yıl önce Rio’da ilk çevre zirvesine katılmıştım.
Süleyman Demirel ve Cavit Çağlar’la gitmiştik.
Bütün dünya liderleri oradaydı.
Yıllar sonra Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’la Mısır’da toplanan BM İklim Zirvesi’ne katılmıştım.
Yine hükümet temsilcisi ve liderler oradaydı.
Ve önceki gün Bakü’de yine bir BM Çevre Zirvesi’ndeyim.
Dünyanın değişik ülkelerinden gelen liderler konuşuyor, imzalar atılıyor, ikili görüşmeler yapılıyor.
Zirvenin yapıldığı üstü kapatılmış devasa stadyumu gezerken bir şey dikkatimi çekiyor.
Farklı bir liderlik kavramı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan da o zirvede.
Ama bu defa “eş durumundan” değil.
Siyasi kimliğiyle ya da bir devlet makamını temsilen değil…
Bir “iklim hareketi”ni başlatıp dünya çapında bir projeye dönüştüren bir aktivist lider olarak orada.
Ve bu proje kapsamında BM Genel Kurulu’na hitap eden tek isim.
Dahası Bakü’deki zirvede bulunma nedeni var.
BM Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu Başkanı…
Belki de bu tanımıyla dünyanın ilk iklim hareketi lideri.
Bir kadın lider olarak görüşmeler yapıyor.
Lider deyince artık yalnızca devlet ve hükümet başkanlarını düşünmeyeceğiz elbette.
Ben bu yüzyılda Emine Hanım’ın yaptığı bu liderliği daha çok önemsiyorum.
Bu gezegenin ve insanın geleceği için yapılan bir liderlik.
Üstelik yüzde yüz sivil bir hareket.
Küresel bir imzaya dönüşen “sıfır atık projesi”ni başlatan ve BM tarafından tescillenen başarı.
RESMİ GÖRÜŞMELER
Emine Erdoğan işte böyle bir liderlik profiliyle zirvede yer alan tek kadın.
Örneğin BM Kalkınma Programı İcra Direktörü Achim Steiner ile görüşüyor. İlginçtir; görüşmeyi Steiner bir mektupla talep ediyor.
Nitekim görüşme sonrasında dünyanın sıfır atık projesinden çok şeyler öğrendiğini söylüyor.
Övgü dolu sözler ediyor.
Emine Hanım ise şöyle diyor:
“Türkiye’nin atık bertarafı deneyimlerini paylaşarak, sera gazı salımını azaltacak çözümler üzerine görüş alışverişinde bulunduk. Sayın Steiner’in Küresel Sıfır Atık İyi Niyet Beyanı’nı imzalaması, dünyamızın ortak yükünü birlikte taşıma kararlılığımızın bir göstergesi oldu. Her imza, her adım, dünyamızın dengesini korumaya yönelik güçlü bir ses…”
GIDA ATIKLARI
Tabii Emine Erdoğan dünyadaki açlık sorunuyla birlikte gıda atıklarının kabul edilemez olduğunu söylüyor ve Türkiye’den örnekler veriyor.
-Cumhurbaşkanlığı yerleşkesinde ve TBMM’de gıda atıklarının dönüştürülmesi…
-UNDP’nin deprem bölgesindeki atık yönetimi konusunda yürüttüğü çalışmalar. 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerde ortaya çıkan inşaat atıklarını geri dönüştürülme çabaları.
-Gazze’de geliştirdiği sistemle deniz suyunu içme suyuna çeviren Filistinli Ziraat Mühendisi İnas El-Gul gibi isimlerin desteklenmesi.
SOSYAL LİDERLİK KAVRAMI
Emine Erdoğan’ın Bakü’deki Dünya Liderleri İklim Eylemi Zirvesi’nde BM Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu Başkanı olarak bulunması “liderlik kavramı” açısından önemli bir gelişmedir.
Dünyada birçok first lady var.
Çoğu zirvelere ve uluslararası toplantılara “eş durumu”ndan katılır.
Emine Hanım’ın bu zirveye bir lider olarak katılması dünyada “sosyal liderlik” kavramını perçinleyen bir harekettir.
Daha önce Afrika gezilerinden derlediği anıları kitap yapmıştı.
O da bir küresel hareketti.
Dünyada birçok first lady Afrika’ya gitmiş ama insanlık tarihinde kara bir leke gibi duran bu “köle atlası”nda yaşanan acıların günümüze olan yansımalarını böylesine gözlememişti.
Bütün bu açılardan bakınca;
Bakü’deki zirvede bir “kadın lider” olarak bulunan Emine Erdoğan’ın bu çabalarının küresel bir örnek olmasını umarım…
