Sevilay ÇOBAN
Çevre bilincinin yaygınlaşmasıyla, tüketicilerin atıklarını en aza indirmek için farklı yöntemler uygulamaya başladığı hepimizim malumu. Sivil toplum örgütleri başta olmak üzere birçok kamu kurum ve kuruluşu da konuya dikkat çekmek amacıyla önemli projeleri hayata geçiriyor. Kitlesel bir bilinç düzeyine ulaşmak ise tabiri caizse; ‘herkesin kapısının önünü süpürmesinden’ geçiyor. Kendisi ve çevre adına çok değerli bir girişimde bulunan Ordulu ev kadını Ayşe Ceylan da geri dönüşüm hikâyesini paylaştı.
2 yıllık kursun ürünü
Bir arkadaşının vesilesiyle Pandemi öncesinde Şişli Belediyesi’nin kadınlara yönelik düzenlediği hobi kurslarına gitmeye başlayan 58 yaşında bir çocuk annesi Ayşe Ceylan, atık kâğıt ve dergilerin dönüşümüyle çanta yapmayı öğrendi. Ceylan, 2 yıl boyunca kursa devam ederken, bir yandan da çanta yapımına başladı.
Tasarladığı çantaları da belediyenin ‘el emeği pazarı’nda satışa sundu. Bu sayede kazandığı parayla mutfak masrafları karşıladığını söyleyen Ceylan, “Daha önce sadece evde oturup evimin işini yapıyordum. Kursa gitmeye başladığım günden itibaren hem daha sosyalleştim hem de evime katkı sağlamaya başladım. Ayrıca artık eskiden çöpe attığım kâğıt ve dergileri de biriktiriyorum. Kendi emeğimle onların geri dönüştürebilmek ve katma değerli bir hale getirebilmek beni çok mutlu ediyor” diyor.
Tasarladığı çantaların beğeniyle karşılanmasından duyduğu memnuniyeti de anlatan Ayşe Ceylan, “Çantalarım herkesin çok ilgisini çekiyor. Önce gerçekten kâğıt atıklarından yaptığıma inanamıyorlar, sonra da tekniği hakkında mutlaka bilgi istiyorlar. Dergi sayfalarının bu inanılmaz dönüşümü herkesi şaşırtıyor. Bunu yapmak isteyen herkese bildiklerimi anlatıyorum. Profesyonel üretim için mutlaka teknik bilgi gerekiyor. Çantaları kâğıt örme tekniği ile yaptığım için deforme olma olasılığı çok düşük. Oldukça dayanıklı olan bu çantaları çok uzun yıllar kullanmak mümkün” diye ekliyor.
“Aylık 3 ila 5 bin TL arası gelirim var”
Ceylan, en büyük boy çantayı 1000 TL, en küçük cüzdan boyutunda olan çantayı ise 150 TL’ye sattığını kaydederek, maliyetlerinin ise yaklaşık dörtte bire denk geldiğini ifade ediyor. Şişli Belediyesi’nin salı günleri Feriköy’de açtığı organik pazar ve perşembe günleri de Maçka parkı içinde açtığı standında ürünlerini tüketicilerin beğenisine sunan Ceylan, aylık ortalama 3-5 bin TL arası gelir elde ettiğini söylüyor.
Ceylan, hedeflerini şu sözlerle ifade ediyor, “Çantalarımı daha çok kişiye ulaştırmak ve geri dönüşüm bilincini de yaymak istiyorum. ‘aysenincantalari52’ adlı bir İnstagram hesabım var. Henüz oradan satış yapamadım. Ama bundan sonra sosyal medyaya daha çok yönelmeyi planlıyorum.” Üretmeye ve bunun karşılığını almaya başladığı günden bu yana kendine daha çok güvenen biri olduğunu anlatan Ceylan, satış kanallarını çeşitlendirip daha fazla kişiye ulaşmak istiyor.
Dönüşüm, yüzde 70 enerji tasarrufu sağlıyor
Kâğıt atıkları doğru bir şekilde yönetmek onları geri dönüşüme kazandırmak sürdürülebilir geleceğe giden çok önemli bir adım. Bu yazıda, kâğıt atıkların neler olduğunu, neden doğru bir şekilde yönetilmesi gerektiğini ve geri dönüşümün kâğıt atıklar üzerindeki olumlu etkilerini de ele alacağız. Yeniden dönüştürülebilir ürünler, büyük oranda enerji tasarrufu sağlarken, kullanılmış bir kâğıt ve karton çantanın geri dönüştürülerek tekrardan imalatta kullanılması; hava kirliliğini %75-80 azaltırken, su kullanımını ise %40 oranlarında düşürüyor.
Geri dönüştürülen her bir ton kâğıt, 12 ağacın kesilmesinin önüne geçer. Ayrıca %70 enerji tasarrufuna, %69 daha az kaynak kullanımına ve atmosfere %74 daha az sera gazı salınmasına imkân sağlar. Kâğıt ve karton çanta kullanımının plastik poşetlere göre çevre dostu ve geri dönüşümü kolay olması nedeniyle daha fazla tercih edilmeye başladı. Kâğıt ve karton çantaların doğada 3-5 ay içerisinde yok olduğu, plastik poşetlerin ise 800-1000 yıl gibi uzun bir sürede doğada yok olmadıklarını gerçeğini bir kez daha hatırlatmakta fayda var.
Geri dönüşümün kâğıt atıklar üzerindeki olumlu etkileri
–Yeniden kullanılabilirlik: Kâğıt atıkların geri dönüşümü, yeni kâğıt ürünlerinin üretiminde kullanılmak üzere malzeme sağlar. Bu da üretim süreçlerinde daha az ağaç kesilmesi anlamına geliyor.
– Enerji tasarrufu: Geri dönüşüm süreci, ham kâğıt üretiminden daha az enerji gerektirir. Böylece enerji tasarrufu ve çevresel etkilerin azaltılmasıyla çevreyi korumuş oluruz.
–Hava kirliliğinin azaltılması: Kâğıt üretimi sırasında ortaya çıkan hava kirliliği, geri dönüşümle azaltılabilir. Kesilmeyen her ağaç hava kalitesini arttırmaya katkı sağlayacaktır. Özetle, kâğıt atıkların geri dönüşümü, hava kalitesini iyileştirir. Hava kalitesinin yükselmesi de tüm canlılar için daha iyi bir nefes anlamını taşır.
Kâğıt atıkların doğru yönetimi neden önemlidir?
Kâğıt üretimi için ağaçların kesilmesi, orman ekosistemlerine zarar verir. Yeni kâğıt üretimi, enerji ve su tüketimini gerektirir. Kâğıt atıkların geri dönüşüme kazandırılması, yeni kâğıt üretiminden kaynaklanan bu tüketimi azaltır ve doğal kaynakları korur. Yani geri dönüştürülen her kâğıt aslında önemli bir tasarruf demektir. Kâğıt atıkların geri dönüşüme kazandırılması, çöp depolama alanlarında biriken atık miktarını azaltır. Bunun sonucunda da çevre üzerindeki baskıyı hafifletir