Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), Gazze’de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski savunma bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. Mahkemenin açıklamasına göre, suçlamalar arasında cinayet, zulüm ve diğer insanlık dışı eylemler bulunuyor. Peki Netanyahu hakkında yakalama kararı çıkarılmasına Avrupa ve dünyadan nasıl tepkiler geldi? Hangi ülkeler kararı kınadı, hangileri destekledi? Akıllardaki en önemli soru ise şu oldu: hangi ülkeler sınırlarına adım atması halinde UCM’nin kararını yerine getirerek Netanyahu’yu tutuklayacak?
Mahkemenin kararını “saçma ve antisemitik” bulan İsrail Başbakanlık Ofisi, Netanyahu baskıya boyun eğmeyecek, vazgeçmeyecek ve İsrail tüm savaş hedeflerine ulaşana dek geri adım atmayacak.” açıklamasında bulundu.
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, tutuklama emirlerinin ardından “Adalet için karanlık bir gün. İnsanlık için karanlık bir gün.” açıklaması yaptı.
Yaov Gallant’ın yerine atanan yeni İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz ise, “Tutuklama emirleri, tamamen antisemitizmle kararmış, uluslararası adalet sistemini eşi benzeri görülmemiş bir şekilde aşağı çeken ahlaki bir utançtır.” dedi.
Filistinli grup, Netanyahu ve Gallant için çıkarılan tutuklama kararlarını memnuniyetle karşılayarak UCM’yi, tüm İsrailli liderlerin hesap verebilirliğini genişletmeye çağırdı.
Üst düzey Hamas yetkilisi İzzeddin El-Rişk ise, Netanyahu ve Gallant hakkında yakalama emri çıkarılmasının, “Filistin davasının yararına olduğunu” söyledi.
Fidan, “Uluslararası Ceza Mahkemesinin Netanyahu ve Gallant hakkında açıkladığı tutuklama emri, adaletin tecellisi bakımından umut vericidir.” ifadesini kullandı.
Söz konusu kararın, Filistinlilere soykırım uygulayan İsrailli yetkililerin adalet önüne getirilmesi bakımından “son derece önemli bir adım” olduğunu vurgulayan Fidan, “Uluslararası hukukun bütün kurum ve kurallarıyla, soykırımı cezalandırmak üzere hayata geçmesi için çalışmaya devam edeceğiz.” ifadelerine yer verdi.
Bir Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü, UCM’nin kararını reddettiklerini belirtti.
ABD’li sözcü, “ABD, Mahkemenin İsrailli üst düzey yetkililere tutuklama emri çıkarma kararını temelden reddediyor.” ifadesini kullandı.
Amerikan desteğinin halkı korkuttuğunu vurgulayan Mahmud, “Biraz şüpheyle karşılanıyor… İsrail’e sarsılmaz Amerikan desteğini biliyoruz. İnsanlar bu tutuklama emrinin sonucundan şüpheleniyorlar ve ABD yönetiminin, ister mevcut yönetim olsun, ister İsrailli yetkililere destek sözü veren gelecek yönetim olsun, karara itiraz edebileceğini düşünüyorlar.” ifadelerini kullandı.
Borrell, “Bu karar bağlayıcı bir karardır ve mahkemenin tüm taraf devletleri, Avrupa Birliği’nin tüm üyeleri de dahil olmak üzere, bu mahkeme kararını uygulamakla yükümlüdür.” dedi.
Başbakan, Kanada’nın uluslararası mahkemelerin kararlarına uyacağını sözlerine ekledi.
Veldkamp, “Gerekli olmayan temaslara girmeyeceğiz ve tutuklama emirlerine göre hareket edeceğiz.” ifadelerini kullandı.
Ancak Lemoine, Netanyahu’nun ülkeyi ziyaret etmesi halinde Fransa’nın onu tutuklayıp tutuklamayacağını belirtmedi ve bunun “yasal olarak karmaşık” olduğunu söyledi.
İrlanda’nın UCM’nin kararına saygı duyduğu ve hayati önem taşıyan kararların uygulanmasında kendisine yardımcı olabilecek konumda olan herkesin bunu “acil bir şekilde” yapması gerektiği belirtildi.
Tajani, “UCM’yi destekliyoruz… mahkeme siyasi bir rol değil, yasal bir rol oynamalı” diye ekledi.
Cumhurbaşkanlığı sözcüsü Zoltan Kovacs ise X sosyal medya platformunda, “Bu karar, saldırıya uğrayan bir ülkenin liderlerini, saldırıdan sorumlu örgütün liderleriyle bir tutarak uluslararası yargıyı utandırıyor. Böyle bir karar kabul edilemez.” yazdı.
Ancak İngiltere’nin tutuklama emirlerini destekleyip desteklemeyeceği konusunda bir açıklama yapılmadı.
Ancak Schallenberg’in ofisi ayrıca, Roma Tüzüğü’ne taraf olan Avusturya’nın, UCM tutuklama emirlerini uygulamakla yükümlü olduğunu belirtti.
