İngiliz yayın kuruluşu BBC, Taliban’ın Afgan halkını denetlemek için kullandığı kamera ağını haberleştirdi.
Haberde, Taliban’a bağlı güçlerin yaklaşık 90 bin kameradan oluşan geniş bir gözetleme ağı kurduğu belirtiliyor. Kalabalık bir kontrol merkezinde, onlarca televizyon ekranıyla çevrili bir alanda, Taliban’ın polis gücü, milyonlarca insanın günlük yaşamını izliyor.
“ŞEHRİN TAMAMINI İZLİYORUZ”
BBC’ye konuşan Taliban polis şefinin sözcüsü Halid Zadran, dev ekranları göstererek, “Buradan Kabil şehrinin tamamını izliyoruz” dedi.
Yetkililer, bu tür gözetlemelerin suçla mücadeleye yardımcı olacağını söylüyor. Ancak eleştirmenler, bunun muhalifleri bastırmak ve Taliban hükümetinin Şeriat hukuku yorumuna göre uyguladığı katı ahlak kurallarını izlemek için kullanılacağından endişe ediyor.
ARAÇ PLAKALARINDAN, YÜZ İFADELERİNE
BBC, sistemi canlı olarak görme imkânına sahip olan ilk uluslararası yayın kuruluşu oldu.
Kontrol odasında polis memurları, binlerce kameradan gelen canlı yayınları izleyerek, Kabil’de yaşayan altı milyon insanın hayatını yakından takip ediyor.
Memurların ifadelerine göre burada araç plakalarından yüz ifadelerine kadar her şey izleniyor.
Yekililer, “Bazı mahallelerde, uyuşturucu kullanımı, suç faaliyetleri veya şüpheli bir şeye karışmış olabileceklerinden şüphelendiğimiz insan gruplarını fark ettiğimizde hemen yerel polise ulaşıyoruz.” diyor.
TALİBAN’DAN ÖNCE 850 KAMERA VARDI
ABD’nin 2021 yılında ülkeden çekilmesiyle Taliban, önce Kabil’in daha sonra da tüm Afganistan’ın kontrolünü ele geçirmişti.
Haberde, bu tarihten önce başkentte yalnızca 850 güvenlik kamerası bulunduğuna dikkat çekiliyor. Yeni kurulan devasa izleme sisteminin ise, Taliban’ın “kanun ve düzeni korumakkonusunda ne kadar özenli olduğunu gösterdiği” değerlendirmesi yapılıyor.
YÜZ TANIMA ÖZELLİĞİ DE VAR
Ancak, son üç yılda Taliban yetkilileri, özellikle kadınların haklarını ve özgürlüklerini kısıtlayan bir dizi zalimce önlem de getirdi. Taliban hükümeti başka hiçbir ülke tarafından resmen tanınmadı.
Kabil’de kullanılan gözetleme sistemi, insanları yüz tanıma ile takip etme seçeneğini sunuyor. Bir ekranın köşesinde, her yüzün yaş aralığına, cinsiyete ve sakal veya yüz maskesi olup olmadığına göre kategorize edildiği görüntüler beliriyor.
İNSAN HAKLARI GRPLARI ENDİŞELİ
Ancak hak grupları, kimin ne kadar süreyle izlendiği konusunda endişeli. Uluslararası Af Örgütü, “Ulusal güvenlik kisvesi altında kurulan kamera sistemi, Taliban’ın Afgan halkının, özellikle de kamusal alandaki kadınların temel haklarını ihlal eden acımasız politikalarını sürdürmesi için bir şablon oluşturuyor.” değerlendirmesinde bulunuyor.
Ancak Taliban yetkilileri, kamera ağına sadece polisin erişim hakkı olduğunu ve görüntülerin “ahlak polisi” tarafından incelenmediğini ileri sürüyor.