Hamide HANGÜL
Avrupa turnuvaların sona ermesi, eylül itibarıyla turizm rakamlarına yansımaya başlarken, yılın ilk 9 aylık verileri de turizm gelirlerinde yıllık yüzde 6,6, ziyaretçi sayısında yüzde 8,7 artışa işaret etti. Bu yılsonu için hedeflenin 60 milyon ziyaretçi sayısı da 1 milyon kişilik artışla 61 milyona revize edildi.
Turizm sektörü 2024 yılı üçüncü çeyrek rakamlarını Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM) düzenlenen basın toplantısıyla açıklayan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, turizmde 2018’de yeni bir strateji izlendiğine işaret etti. Ersoy, “Strateji değişikliğinin 2 önemli konusu vardı. Bir tanesi ‘artık sadece nicelikte değil, nitelikte de ölçeklendirerek projelerimizi geliştireceğiz’ dedik.
Hem ziyaretçi sayılarını arttıracağız hem de kişi başı gecelik harcama tutarlarını yukarı doğru çekeceğiz. İkincisi de Türkiye’yi jeopolitik konumu sebebiyle karşı karşıya kaldığı ve kalacağı krizlere karşı bağışık hale getirmekti. Geldiğimiz nokta veriler gösteriyor ki stratejiyi sektörümüzle devlet olarak el ele vererek başarıyla uyguluyoruz” ifadelerini kullandı.
Pandemi öncesi dönem aşıldı
Turizm sektöründe, 2017’in ilk 9 ayında 30 milyon 518 bin olarak devraldıkları ziyaretçi sayısının, 2019’da 41 milyon 565 bin, 2023’te 45 milyon 230 bin olduğunu açıklayan Bakan Ersoy, “2024 yılı ilk 9 ayında ise 49 milyon 181 bin ziyaretçiye ulaşıldı.
Böylelikle 2017- 2024 döneminde yüzde 61,2, pandemi öncesi ve sonrasındaki dönemi kapsayan 2019- 2024’de yüzde 18,3, geçen yılın ilk 9 ayına göre de yüzde 8,7 artış söz konusu. Bütün bu gelişmeler ışığında yıl sonu ziyaretçi hedefimizi 61 milyon olarak yukarı yönlü revize ediyoruz” ifadesini kullandı. Bakan Ersoy, ilk 9 ayı 5.5 milyon ziyaretçi sayısıyla Rusya Federasyonu’nun birinci, 5.2 milyon ile Almanya’nın ikinci ve 3.7 milyon ile Birleşik Krallığın üçüncü sırada tamamladıkları bilgisini verdi.
Ortalama kalış sürelerinde ise 2017’de ilk 9 ayda 11.5 ortalama gerçekleştiğine işaret eden Bakan Ersoy, “2019’da normalleşmeyle birlikte 10.8 olmuş. Pandemi öncesinde 13.5-14 ortalama kalış sürelerine kadar çıkmıştık, 2024 yılında ilk 9 aylık veri 10.6 olarak gerçekleşmiş, yıl sonu tahmini 10.6-10.7 ortalama kalış süresiyle tamamlayacağız gibi gözüküyor. Bunun geriye doğru gidiyor olması aslında normalleşme göstergesi ve sağlıklı bir gösterge, ilerleyen yıllarda bu aşağıya doğru inecek” diye konuştu.
Kişi başı gecelik harcamaya da dikkati çeken Bakan Ersoy, “Yeni stratejiden önce yabancı ziyaretçilerin kişi başı gecelik harcamaları 2017’nin ilk 9 ayında 83 dolar, 2019’da 87 dolar, 2023’te 101 dolar, 2024’te ise 107 dolara yükseldiğini görüyoruz.
Yani 2018 itibarıyla nitelikli ziyaretçi hedefimize uygun olarak kişi başı gecelik harcama gelirinizi arttırmaya devam etmişiz” dedi. Turizm gelirlerinin 2017’de 24.6 milyar dolar, 2019’da 33.8 milyar dolar, 2023’te 44 milyar dolar, 2024’ün ilk 9 ayında ise 46.9 milyar dolar olduğunu ifade eden Ersoy, “Üçüncü çeyrekte 23.2 milyar dolar gelir elde ettik.
Bu bir çeyrekte elde edilen en yüksek turizm geliri oldu” şeklinde konuştu. Toplantının ardından TÜROB’un geleneksel öğe yemeğine katılan Bakan Ersoy, turizm rakamlarının yüzlerini güldürdüğünü, üçünü çeyrekte 23.2 milyar dolar gelir elde edildiğine işaret ederek, “Bu, bir çeyrekte elde edilen en yüksek turizm geliri olarak tarihe geçtiğini hatırlatmak isterim” ifadelerini kullandı.
Haydarpaşa ve Sirkeci Garı AVM ve otel olmayacak
Bakan Ersoy, Haydarpaşa ve Sirkeci Garı projelerine ilişkin de bilgiler verdi. Ersoy, “Ağustos 2024’te Haydarpaşa ve Sirkeci Gar bölgeleri geçici süreyle Kültür ve Turizm Bakanlığına devredildi. Bakanlık olarak biz de Haydarpaşa ve Sirkeci Boğazın Birleştirici Gücü Gar-Kültür-Sanat Projesiyle ilgili çalışmalarımıza hızlı bir şekilde başladık” dedi.
İlk etapta Prof. Dr. Luca Molinari, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, Prof. Dr. Feridun Çılı, Han Tümertekin, Beral Madra ve Türkiye Tasarım Vakfından oluşan bir danışma kurulu oluşturduklarını belirten Ersoy, proje bölgesinde yapılan çalışmalara ilişkin şu bilgileri verdi: “Öncelikle Haydarpaşa Garı kompleksinde bulunan atıl durumdaki tescilli eski eser yapılar aslına uygun şekilde restore edilecek. Hem Haydarpaşa’da hem Sirkeci’de tren olacak, kültür ve sanat olacak, millet bahçesi olacak ama burada asla AVM ve otel olmayacak. Hedefimiz 2026 Ekim’de Haydarpaşa ve Sirkeci kültür vadilerini İstanbullulara hediye etmek” diye konuştu.
Yurt dışına gidenler arttı harcamaları geriledi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın temmuz-eylül dönemine ilişkin turizm istatistiklerine göre, yurt içinde ikamet edip başka ülkeleri ziyaret eden vatandaşların harcamalarından oluşan turizm gideri, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 22,5 azalarak 1 milyar 874 milyon 216 bin dolar oldu. Bunun 1 milyar 517 milyon 780 bin dolarını kişisel harcamalar, 356 milyon 436 bin dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu. Bu çeyrekte yurt dışını ziyaret eden vatandaş sayısı bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 10,3 artarak 3 milyon 286 bin 105 kişi oldu. Bunların kişi başı ortalama harcaması 570 dolar olarak gerçekleşti.
Eresin: Turizmde yetişmiş eleman açığı devam ediyor
Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Geleneksel öğle yemeği Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ve sektör temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirildi. Yemekte konuşan TÜROB Başkanı Müberra Eresin, İstanbul’da eylül ayında dolulukların yüzde 82, ilk 9 ayda ise yüzde 65,7 olduğunu açıkladı. Sektörde istihdam sayısının 1,5 milyon kişiye ulaştığına işaret eden Eresin, “Toplamda ulaştığı payıyla lider konuma yükseldi. Beklentimiz 1,7 milyon kişiye ulaşması. Ancak yetişmiş eleman açığı halen sürüyor” dedi. Turizm yasasına da değinen Eresin, “Mevzuatın bazı yerlerde dar kalmasıyla sıkıntılar görünüyor, onların da Bakanımızın desteğiyle çözüleceğini düşünüyoruz” diye konuştu.