Washington merkezli düşünce kuruluşu Foundation for Defense of Democracies’te (Demokrasileri Savunma Vakfı) kıdemli analist olan Max Lesser, bazı şirketlerin verdiği iş ilanlarının “eski hükümet çalışanlarını ve yapay zeka araştırmacılarını hedef alan sahte danışmanlık ve işe alım firmalarından oluşan daha geniş bir ağın parçası olduğunu” ortaya çıkardı.
Reuters’ın haberine ve Lesser’in araştırmasına göre, ilan açan söz konusu dört danışmanlık ve işe alım firmasına dair kamuya açık çok az bilgi bulunuyor. Bu firmaların bazıları örtüşen internet sitelerine sahip, aynı sunucuda barındırılıyor ya da dijital olarak birbirine bağlı görünüyor.
Bu dört şirketin internet siteleri, Smiao Intelligence adlı bir internet hizmetleri şirketiyle aynı IP adresinde barındırılıyor. Ancak Reuters’ın araştırmaları sırasında Smiao Intelligence’ın internet sitesi erişime kapandı.
Reuters, bu dört şirketin ve Smiao Intelligence’ın izini sürmeye çalışırken cevapsız telefon aramaları, çalışmayan telefon numaraları, sahte adresler, boş arazilere çıkan adresler, yanıtsız e-postalar ve LinkedIn’den silinen iş ilanları gibi pek çok çıkmazla karşılaştı.
“ÇİN İSTİHBARATININ GEÇMİŞ OPERASYONLARINDA KULLANDIĞI TEKNİKLER”
Ağı ortaya çıkaran Lesser, bu kampanyanın “Çin’in geçmiş istihbarat operasyonlarında kullandığı iyi bilinen teknikleri takip ettiğini” belirtti ve “Bu faaliyetleri önemli kılan şey, bu ağın, son toplu işten çıkarmalardan etkilenen eski federal çalışanların finansal kırılganlıklarını sömürmeye çalışmasıdır” ifadelerini kullandı.
Reuters, bu şirketlerin Çin hükümetiyle doğrudan bağlantısı olup olmadığını veya eski federal çalışanlardan herhangi birinin işe alınıp alınmadığını doğrulayamadı.
Konuyla ilgili olarak Reuters’a konuşan üç istihbarat analisti, bu şirketler ağının, yabancı bağlantılı unsurların Trump yönetimi ve Elon Musk’ın Hükümet Verimliliği Departmanı tarafından işten çıkarılan ya da emekliye zorlanan federal çalışanlardan bilgi toplamaya yönelik operasyonlarına bir örnek olduğunu söyledi.
Analistlere göre, işe alınan eski federal çalışanlar, hükümet operasyonlarına dair giderek daha hassas bilgiler paylaşmaya yönlendirilebilir veya farkında olmadan başka hedeflerin belirlenmesine yardımcı olabilir.
ÇİN ELÇİLİĞİNDEN YALANLAMA
Çin’in Washington Büyükelçiliği’nden bir sözcü, Reuters’a gönderdiği e-postada Çin’in bu iddia edilen şirketler hakkında bilgisinin olmadığını ve Pekin’in “veri gizliliğine ve güvenliğine saygı duyduğunu” ifade etti.
Beyaz Saray sözcüsü ise Çin’in ABD’nin “özgür ve açık sistemini” sürekli olarak casusluk ve baskı yoluyla istismar etmeye çalıştığını vurgulayarak, “Hem aktif hem de eski hükümet çalışanları, bu devletlerin yarattığı tehdidi ve hükümet bilgilerini korumanın önemini kavramalı” dedi.
OPERASYON NASIL YÜRÜTÜLDÜ?
CNN’in 28 Şubat tarihli haberinde, ABD istihbaratının Rusya ve Çin’in, hayal kırıklığına uğramış ABD hükümeti çalışanlarını hedef aldığını düşündüğü iddia edilmişti. Lesser, iş ilanları yayımlayan bu şirketlerin varlığının bu tür operasyonların hâlihazırda devam ettiğinin somut kanıtı olabileceğini söyledi.
Reuters, bu ayın başlarında bazı ABD hükümeti çalışanlarının gizlilik dereceli bilgilerle ilgili standart çıkış brifinglerinden geçirilmediğini, dolayısıyla yabancı istihbarat tarafından hedef alındıklarında ne yapmaları gerektiğine dair yönlendirme almadıklarını bildirmişti.
“JEOPOLİTİK RİSK DANIŞMANLIĞI”
-İddia edilen ağ içindeki şirketlerden biri olan RiverMerge Strategies, internet sitesinde kendisini “profesyonel bir jeopolitik risk danışmanlığı şirketi” olarak tanıtıyor. Şirketin Şubat ortasında LinkedIn’de yayımladığı iki iş ilanı ise kısa süre içinde silindi.
Bu ilanlardan biri, “jeopolitik danışman” arıyordu ve ilandan alınan bir ekran görüntüsüne göre, bu ilana 200’den fazla kişi başvurmuştu.
İkinci ilan ise insan kaynakları uzmanı arıyordu. İş tanımında, “Washington’daki yetenek havuzuna dair derin bir anlayışa sahip olma, politika veya danışmanlık alanında deneyimi olan adayları belirleme” ve “yerel profesyonel ağlar, düşünce kuruluşları ve akademik kurumlarla bağlantıları değerlendirme” gibi nitelikler isteniyordu.
RiverMerge Strategies’in internet sitesinde listelenen ABD numarası artık çalışmıyor. Şirketin daha önce internet sitesinde yer alan Çin telefon numarası ise, Shenzhen merkezli bir yazılım şirketi olan Si Xun Software Co., Ltd ile eşleşiyor.
Reuters, RiverMerge Strategies, Smiao Intelligence ve Shenzhen Si Xun Software Co., Ltd. arasındaki bağlantıyı doğrulayamadı. Shenzhen Si Xun’un internet sitesinde yer alan telefon numarasına yapılan aramalar ise başarısız oldu.
SAHTE ADRESLER, YANITSIZ E-POSTALAR
RiverMerge Strategies, internet sitesinde Singapur ve Colorado’da iki adres gösteriyordu.
Singapur’daki adres, Management Development Institute of Singapore (Singapur Yönetim Geliştirme Enstitüsü) kampüsü içinde bir hostel binasına çıkıyor. Reuters’in bölgeye yaptığı ziyarette bu şirketin burada varlığına dair herhangi bir iz bulunamadı. Colorado’daki adres ise Northwest Registered Agent adlı bir iş hizmetleri firmasına kayıtlı çıktı.
RiverMerge Strategies çalışanı olarak LinkedIn’de listelenen biri, Reuters’a anonim olarak yaptığı açıklamada, Çin’de bir ağ etkinliğinde tanıştığı “Eric” adlı bir tanıdığının kendisine ulaşarak şirket için iş ilanlarını paylaşmasına yardımcı olmasını istediğini söyledi.
Bu kişi, “Eric” ve bir diğer irtibatı olan “Will” tarafından, iş ilanlarını paylaşması karşılığında her iki-üç ayda bir 1.000 ila 2.000 dolar ödeme aldığını belirtti.
FBI VE UZMANLARDAN UYARI
FBI sözcüsü, Reuters’a yaptığı açıklamada Çin istihbaratının “mevcut, eski ve potansiyel ABD hükümeti çalışanlarını hedef almak için düşünce kuruluşları, akademik kurumlar ve işe alım firmaları gibi kimliklere bürünebileceğini” söyledi.
ABD Adalet Bakanlığı’nın eski savcılarından David Aaron da, “Çin’in istihbarat servisleri, hükümet çalışanlarının iş aramak zorunda kaldığını gördükçe bu tür çabalarını artıracaktır” açıklamasında bulundu.
Aaron, “Birçok eski kamu çalışanı vatanseverdir, ancak bazıları aldatıcı taktiklere karşı savunmasız olabilir” ifadelerini kullandı.
