Açığa satış işlemi, sahip olunmayan sermaye piyasası araçlarının satılmasını ya da satışına ilişkin emrin verilmesini ifade eder. Satışa ilişkin takas yükümlülüğünün ödünç alınan sermaye piyasası araçları ile yerine getirilmesi de açığa satış sayılır.
Açığa satış işlemi gerçekleştirebilmek için emrin baştan açığa satış emri olarak girilmesi gerekir. Gerçekleşen açığa satış işlemleri Günlük Bülten’de pay bazında, her fiyat seviyesinde miktar ve sözleşme adedi belirtilerek ilan edilir.
“Kredili Menkul Kıymet ve Açığa Satış İşlemlerine Konu Olan Menkul Kıymet Listesi” GİP, PÖİP ve YİP hariç tutularak BİAŞ Pay Piyasası pazarlarında işlem gören tüm payları ve BYF’leri kapsayacak şekilde belirlenmiştir. Buna göre, Yıldız Pazar ve Ana Pazar’da işlem gören paylar, buna ek olarak BYF’ler hem kredili alıma hem de açığa satış işlemine konu olabilir.
Varantlarda, sertifikalarda, sahipliğe dayalı kira sertifikalarında, gayrimenkul yatırım fonlarında ve girişim sermayesi yatırım fonlarında kredili alım ve açığa satış işlemi yapılamaz. Gayrimenkul sertifikalarında ise kredili alım yapılabilmekle birlikte açığa satış işlemi yapılamaz.
Açığa satış genellikle şu amaçlarla yapılır:
Düşen Piyasadan Kar Etme:
Yatırımcı, belirli bir hisse senedinin fiyatının düşeceğini öngörüyorsa, açığa satış yaparak bu düşüşten kazanç sağlamayı hedefler.
Örneğin: Bir hisse 100 TL’den işlem görüyor ve yatırımcı bu fiyatın düşeceğini düşünüyor. Açığa satışla 100 TL’den hisseyi satar, fiyat 80 TL’ye düşerse aynı hisseyi geri alarak 20 TL kar elde eder.
Portföy Koruma (Hedge Amaçlı):
Yatırımcı elinde bir portföy bulunduruyorsa ve piyasada düşüş beklentisi varsa, açığa satış yaparak portföyünü koruma amacı güdebilir.
Likidite Sağlama:
Açığa satış, piyasalarda daha fazla işlem hacmi ve fiyat dengelemesi sağlayarak likiditeyi artırır.
