Avrupa Birliği (AB) yetkilileri, ABD’de Donald Trump yönetiminin gelecekteki Ukrayna politikası konusundaki belirsizlik nedeniyle Ukrayna’ya askeri desteği artırmayı planlıyor. AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas tarafından sunulan teklif, Ukrayna’ya verilen desteğin iki katına çıkarılmasını öngörüyor. 2024 yılında AB ve üye ülkeleri Ukrayna’ya yaklaşık 20 milyar euro askeri yardım sağlamıştı.
Teklifi, pazartesi günü Brüksel’de AB üyesi 27 ülkenin dışişleri bakanlarının katılımıyla düzenlenen toplantıda sunan Kallas, teklifinin “geniş siyasi destek” aldığını ve şu anda detayların tartışıldığını belirtti.
EN BÜYÜK DESTEK DOĞU AVRUPA’DAN
Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü’nün verilerine göre, Estonya, Danimarka ve Litvanya, Ocak 2022 ile Aralık 2024 arasında Ukrayna’ya GSYH’lerinin yüzde 2’sinden fazlasını yardım olarak sağlayarak Avrupa’da en fazla destek veren ülkeler arasında yer aldı.
Öte yandan, İtalya, Slovenya, İspanya, Portekiz, Yunanistan ve Kıbrıs Rum Kesimi, Ukrayna’ya GSYH’lerinin %0,5’inden daha azını vererek en az katkı sağlayan ülkeler arasında bulunuyor.
AB içinde Rusya’ya yakın politika izlemekle suçlanan Macaristan ise listenin en sonunda yer alıyor.
“TRUMP-PUTİN GÖRÜŞMESİNİ BEKLİYORUZ”
Toplantı öncesinde konuşan İtalya ve İspanya dışişleri bakanları ise teklif hakkında kesin bir tutum almak için henüz erken olduğunu ifade etti.
İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, teklifin kapsamlı bir şekilde tartışılması ve yaklaşan gelişmeler ışığında değerlendirilmesi gerektiğini belirterek “Trump-Putin telefon görüşmesini bekliyoruz. Ateşkese yönelik bir ilerleme olup olmayacağını görmek istiyoruz” ifadelerini kullandı ve İtalya’nın kendi savunma harcamalarını artırmak için de kaynak bulması gerektiğini vurguladı.
İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares de “Tartışmaların nasıl ilerleyeceğini göreceğiz, ancak şu anda bu konuda alınmış bir karar yok” dedi.
Albares ayrıca, İspanya’nın bu yıl Ukrayna’ya 1 milyar euro askeri yardım sağlama taahhüdünde bulunduğunu ve Madrid’in “Ukrayna’nın desteğe güvenebileceğini göstermek için Kallas’tan bir teklif beklemediğini” belirtti.
MACARİSTAN’DAN KARŞI AÇIKLAMA
Slovakya’yla birlikte Ukrayna’ya destek vermeyen ülkelerden Macaristan’ın Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto ise, X hesabından yaptığı açıklamada teklife tepki göstererek “Bu sürecin içine çekilmeyeceğiz, Macar vergi mükelleflerinin parasının Ukrayna’ya silah göndermek için kullanılmasına izin vermeyeceğiz” dedi.
Öte yandan, Reuters’a konuşan Avrupalı diplomatlar, yardımlar gönüllülük esasına göre belirleneceği için, Slovakya ve Macaristan’ın teklifi engelleyemeyeceği görüşünde.
