ORUÇLUYKEN TIRNAK KESMEK MEKRUH MU?
Tırnak kesmek, oruçlu halde yapılınca mekruh kabul edilmez. Mekruh, tam olarak haram olmayıp yine de hoş görülmeyen davranışlar için kullanılan bir tabirdir. Tırnak kesmek oruca zarar veren, sevabını azaltan veya ibadet edebine aykırı sayılan bir eylem değildir. İslam âlimleri, mekruh durumları genellikle orucun özünü zedeleyen veya insana gereksiz zorluk çıkaran davranışlar olarak açıklar. Bu anlamda, dışarıdan herhangi bir madde almak söz konusu olmadığı için tırnak kesmek mekruh sayılmaz. Dinen temizlik konusuna verilen önem düşünüldüğünde, oruçlu olunan zaman diliminde de tırnak kesmenin sakıncası bulunmaz.
ORUÇLUYKEN TIRNAK KESMEK ORUCUN SEVABINI AZALTIR MI?
Tırnak kesmek, oruç sevabını azaltan bir fiil değildir. Oruçlu kimsenin sevabını düşüren veya ortadan kaldıran durumlar, daha çok yalan, gıybet, küfür gibi davranışlardır. Kişisel bakım ve temizlik uygulamaları, bu kapsama girmez. Temizlik, İslam dininde önemsenen bir değer olduğu için oruçlu insanın da bakımına dikkat etmesi normal karşılanır. Tırnak kesmek, ibadetin manevi boyutuna zarar vermez. Tam tersine, temiz ve bakımlı olma hâli teşvik edilir. Dinî metinlerde orucun özüne uymayan davranışlara yer verilmiştir, fakat tırnak kesmek bu kategoride değildir. Dolayısıyla sevapta eksilmeye neden olmaz.
DİYANET’E GÖRE ORUÇLUYKEN TIRNAK KESMEK ORUCU BOZAR MI?
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın konu hakkındaki görüşüne göre, oruç tutarken tırnak kesmek orucu bozmaz. Diyanet, orucu bozan eylemleri açıkça tanımlayarak yeme, içme ve cinsel ilişki gibi unsurları ön plana çıkarır. Kişisel bakım amacıyla saç, sakal veya tırnak kesmek bu tanıma girmez. Dolayısıyla Diyanet kaynaklarında, tırnak kesmenin oruçla ilişkilendirilip bozulmaya yol açtığı yönünde bir bilgi yer almaz. Aksine, söz konusu fiillerin oruçlu olmaya herhangi bir olumsuz etkisi olmadığı vurgulanır. Bu nedenle, Diyanet’e göre oruç esnasında tırnak kesmek hem dinî açıdan hem de ibadet bütünlüğü açısından sorun oluşturmaz.
HANEFİ MEZHEBİNDE ORUÇLUYKEN TIRNAK KESMEK ORUCU BOZAR MI?
Hanefi mezhebine göre oruç esnasında tırnak kesmek, orucu bozmaz. Hanefi fıkhı, oruçlu iken kişinin yeme, içme veya cinsel ilişki gibi fiillerden uzak durmasını şart koşar. Tırnak kesmek ise vücuda besleyici bir madde girmesi veya insanı ibadetten alıkoyan bir durum olarak değerlendirilmeyeceğinden orucu etkilemez. Osmanlı döneminde kaleme alınmış klasik fıkıh eserlerinde de, bu konuda farklı bir hüküm bulunmadığı görülür. Dolayısıyla tırnak kesmek, Hanefi mezhebi çerçevesinde orucun sıhhatine zarar getirmeyen, normal ve mübah bir uygulama olarak kabul edilir. Herhangi bir kaza orucu tutma gerekliliği de doğmaz.
