Marteniçka, baharın gelişini kutlamak amacıyla 1 Mart’tan itibaren bileklere takılan, kırmızı ve beyaz yünden yapılan geleneksel bir süstür. Bulgaristan’a özgü bu köklü gelenek, Baba Marta (Marta Nine) günleriyle özdeşleşmiştir. Bu özel günde Bulgarlar, sevdiklerine yıl boyunca sağlık, güç ve bereket getirmesi dileğiyle “martenitsa” adı verilen bu sembolleri hediye ederler.
Marteniçkalar, leylek veya kırlangıç görülene kadar takılır ve ardından çiçek açan ilk ağacın dalına bağlanır. Eski inanışlara göre, sabırla beklenen dileklerin gerçekleşeceğine inanılır. Önemli bir detay ise, marteniçkaların satın alınmaması ve yalnızca hediye edilerek anlam kazanmasıdır.
Bu gelenek, “Çestita Baba Marta!” (Mutlu Baba Marta!) diyerek kutlanır. Sadece insanlar değil, meyve ağaçları, evler ve hayvanlar da bu özel takılarla süslenerek bolluk ve bereket için dilek tutulur.
MARTENİÇKA İPLERİNİN ANLAMI
Tarihi süreçte marteniçkalar, kırmızı ve beyaz iplerin yanı sıra püskül, top ve insan figürleri gibi farklı formlarda tasarlanmaya başlamıştır. Geleneksel marteniçkaların en bilinen figürleri, kırmızı ve beyaz ipliklerden yapılmış “Pijo ve Penda” isimli kuklalardır. Marteniçkalarda beyaz renk uzun ömrü, kırmızı renk ise sağlık ve gücü simgeler.
Yüzyıllardır nesilden nesile aktarılan bu anlamlı gelenek, baharın gelişiyle birlikte umut ve iyiliği temsil etmeye devam ediyor.
